معرفی مامایی و طرح رشته مامایی
مامایی یکی از زیرمجموعه‌های رشته های علوم پزشکی است که نقش بسیار گسترده‌ای در مشاوره، آموزش، مراقبتی ، حمایتی،درمانگری و تحقیقاتی است. البته تمامی این نقش ها در ارتباط با مادر و کودک معنا پیدا میکند یعنی ماما به مشاوره قبل ،بعد و هنگام ازدواج ، آموزش نحوه تنظیم خانواده، مراقبت در دوران بارداری، زایمان طبیعی و مراقبت بهداشتی مادر و کودک و آموزش به دختران در زمینه بهداشت دوران بلوغ و بعد از آن را مورد توجه قرار می دهد.مامایی از رشته های علوم پزشکی است که دارای طرح رشته مامایی نیروی انسانی بوده و دانش آموختگان آن می توانند برای فراگیری مهارت های عملی بیشتر با مراجعه به سایت تامین و توزیع نیروی انسانی در این طرح ثبت نام نموده تا از سوی وزارت بهداشت به بیمارستان ها و مراکز درمانی که اعلام نیاز برای نیروی کار دارند دعوت شوند.
موسسه هیپوفیز مثل همیشه رسالت خود را عملیاتی میکند و اطلاعاتی در مورد محیط کاری و آینده شغلی رشته مامایی در اختیار شما عزیزان قرار می دهد.
حیطه رشته مامایی از دوران قبل از حاملگی شروع می‌شود و تا پس از زایمان و ۶ سالگی کودک ادامه پیدا میکند.
حیطه کاری رشته مامایی قبل از حاملگی
در دوران قبل از حاملگی ماما بررسی میکند که آیا یک مادر توانایی حامله شدن را دارد و اگر حامله شود خطری برای خودش یا جنینش بوجود می‌آید یا نه؟ برای مثال مادران دیابتی، مادرانی که بیماری قلبی پیشرفته دارند، مادرانی که سابقه خانوادگی واضحی از ناهنجاریهای ژنتیکی دارند و مادرانی که قبلا بچه معلول به دنیا آورده یا چندبار سقط کرده‌اند، باید قبل از حاملگی با ماما مشورت کرده و آزمایش های لازم را انجام دهند. در واقع در این مرحله ماما به مشاوره با زنان علاقه‌مند به بارداری و شناسایی زنان پر خطر از نظر بارداری و زایمان می‌پردازد و آنها را به متخصص مربوط ارجاع می‌دهد.
حیطه کاری رشته مامایی در زمان حاملگی
مرحله بعد از مشاوره حاملگی است که در این مرحله مراقبت از باردار در درمانگاه ها با کلینیک‌های مراقبت از بارداری بر عهده ماما است. در این دوران خانم باردار در فواصلی معین که ماما مشخص میکند به کلینیک مراجعه کرده و معاینه می‌شود تا ماما ضمن معاینه، مشاوره و آزمایش از سلامت مادر و جنین مطمئن گردد و در صورتی که خطری مادر یا جنین را تهدید میکند زود تشخیص داده و از عواقب جدی و وخیم آن جلوگیری نماید. برای مثال مادری که دچار فشار خون حاملگی شده است اگر زود تشخیص داده نشود به قیمت جان مادر و جنین تمام خواهد شد. گفتنی است که در این مرحله ماما می‌تواند در زمینه‌های مختلف مانند تغذیه، بهداشت فردی، ورزش، کتنیک‌های تنفس و اطلاع از سلامت جنین به مادر آموزش داده و او را برای زایمان آماده سازد.
حیطه کاری رشته مامایی در زمان زایمان
مرحله بعد مرحله زایمان است که از پذیرش مادر در اتاق درد شروع شده و به وضع حمل در اتاق زایمان خاتمه پیدا میکند. در این مرحله ماما بررسی های اولیه را انجام می‌دهد و پس از اطمینان از آمادگی مادر برای زایمان و سلامت مادر و جنین همچنین اطمینان از یک زایمان طبیعی مسوولیت زایمان را برعهده می‌گیرد.
در این مرحله اگر زایمان با مشکلی روبرو باشد مثلا جنین در حالت طبیعی نبوده یا مادر بیماری خاصی مثل بیماری قلبی پیشرفته داشته باشد یا اینکه نیاز به سزارین باشد، این وظیفه پزشک زنان و زایمان است که مسوولیت زایمان را در بیمارستان یا زایشگاه بر عهده بگیرد.
حیطه کاری رشته مامایی در زمینه بهداشت مادر و کودک
در مرحله بعد از زایمان نیز کنترل سلامت نوزاد و مادر و آموزش نحوه رسیدگی و چگونگی نگهداری فرزند بر عهده ماما است.
مرحله بعد نیز واحد بهداشت مادر و کودک است که در این مرحله تعیین وضعیت رشد و تکامل کودک شامل رشد فیزیکی و تکامل‌های اجتماعی ، رفتاری و گفتاری از ۵ روزگی تا ۶ سالگی و واکسیناسیون کودک بر عهده ماما است. از سوی دیگر بخشی از کار ماما به زنان بر می‌گردد. در این بخش ماما در درمانگاه های زنان یا در مطب‌ها خصوصی به پیشگیری های اولیه از سرطان دهانه رحم و پستان پرداخخته یا در مراکز نازایی به عنوان مشاور نازایی فعالیت میکند.
آینده شغلی ، بازار کار ، درآمد رشته مامایی
در مورد موقعیت‌های شغلی رشته مامایی نظرات متفاوتی وجود دارد. عده‌ای بیان میکنند که در حال حاضر فرصت‌های شغلی مامایی بیشتر رشته‌های علوم پزشکی محدود و بسیار اندک است و از همین رو تعداد بی‌شماری از فارغ‌التحصیلان این رشته بیکار هستند یا در شغل های نامربوط با رشته تحصیلی خود فعالیت میکند. به همین دلیل بهتر است که این رشته محدود شده یا حتی حذف شده و به جای آن همچون گذشته «نرس ماما» تربیت گردد. (پرستارهایی که دوره تخصصی مامایی را نیز آموزش دیده‌اند)
به هر حال از مراکزی که یک ماما می‌تواند در آنها مشغول به کار شود، می‌توان به بیمارستان ها، زایشگاه ها، درمانگاه ها و مراکز بهداشتی و طرح پزشک خانواده اشاره کرد. همچنین ماما طبق قوانین حاضر در صورت داشتن مدرک کارشناسی می‌تواند مطلب دایر کرده و در آن به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی بپردازد.